حجت الاسلام حسین عبداللهی از روحانیون شهر تهران در گفتگو با خبرگزاری حوزه از جایگاه و ارزش مسجد در جامعه اسلامی می گوید که این مکان شریف چگونه می تواند تاثیرگذاری خوبی در جامعه داشته و نقش آفرینی درستی انجام دهد.
وی اظهار کرد: جایگاه مسجد در جامعه مسلمین بی بدیل است. اگر بخواهیم امتیازی به مسجد نسبت به مکان های دیگر بدهیم باید بدانیم که در مسجد مسائلی که دین و فرهنگ ما را جلو می برد انجام می شود.
عبداللهی ادامه داد: از لحظه ای که نماز جماعت در مسجد برقرار می شود ویژگی های نظم و صفا و ذکر را در جای دیگری پیدا نخواهیم کرد. دعاهایی که به جماعت و به همراه جماعت خوانده می شود مختص مسجد است.
استاد مدرسه علمیه امام القائم(عج) تهران افزود: به مسجد از چند نظر می توان نگاه کرد. در واقع باید گفت موفقیت مسجد در گرو عملکرد ارکان اصلی مسجد است. مسجد دارای ارکانی است که رکن اساسی مسجد امام جماعت آن است و این مسئله خیلی مهم است.
وی با بیان رکن های اصلی مسجد که می تواند در کیفیت خدمات این مکان شریف تأثیر داشته باشد، ابراز داشت: محیط مسجد از ارکان اصلی و اهمیت خاصی دارد. رکن سوم خادم مسجد است. باید گفت از دل این ارکان مسجد است که مردم و هیئت امناء مومن انقلابی تشکیل می شود.
عبداللهی در ادامه با بیان نقش امام جماعت در عملکرد موفق مسجد، اظهار کرد: نماز جماعت انسان ساز است. اصلا خود نماز، قربان کل تقی یعنی نزدیک کننده انسان متقی به خداوند است. تنهی عن الفحشا است. این یک مطلب حقیقی است که دارای شدت و ضعف در وجود انسان است. امام جماعتی می تواند موفق شود که یک شاخصه هایی داشته باشد و این در صورتی است که درگذشته احتیاجی به این شاخصه ها نبود ولی امروز به این موارد احتیاج است.
استاد حوزه با بیان اولین شاخصه از ویژگی های امام جماعت موفق گفت: اولین شاخصه هایی که باید ذکر شود مشترک بین امامان جماعت دهه های قبل و ائمه جماعات امروزی است. اولین ویژگی این است که امام با ادعیه و قرآن آشنا باشند. یعنی اگر کسی بخواهد صد سال دیگر امام جماعت باشد باید اشراف کامل به ادعیه داشته باشد.
عبداللهی افزود: دومین ویژگی امام جماعت که باید باشد، این است که قرآن شناس خوبی باشد و یا اینکه حداقل اعلمیت خوبی از کلیات قرآن داشته باشد. چقدر خوب است که امام جماعت حافظ قرآن باشد و یا حداقل به آیات معروف و مهم این کتاب آسمانی عالم باشد.
وی ادامه داد: امام جماعت باید تسلط عالی نسبت به دعاهای کمیل، توسل، ندبه و ادعیه معروف مثل دعای مجیر داشته باشد. این موارد را باید جزء ذات امام جماعت دانست.
عبداللهی در ادامه با بیان ویژگی دیگر امام جماعت و شرایط جامعه امروزی توضیح داد: در حال حاضر کسی که می خواهد امام جماعت باشد علاوه بر موارد ذکر شده باید مطالب روز جامعه را در حد کلیات علم روانشناسی و اجتماع بداند. اطلاع از اتفاقات روز جامعه برای امام جماعت لازم است و این موارد باید زیر مجموعه قرآن و روایت باشد. افراد جامعه مثل قبل انسان های بسته ای نیستند بلکه با توجه به شرایط امروزی دارای سوالات و شبهات فراوانی هستند که امام جماعت باید در خصوص رفع این شبهات و سوالات سردرگم نشود. افراد امروزی مثل قدیم فقط با یک تلویزیون سرکار ندارند بلکه در دست همه افراد جامعه دستگاهی به نام تلفن همراه و اینترنت جا خوش کرده است.
استاد حوزه با بیان اینکه رفتار مناسب امام جماعت می تواند بر افراد جوان تأثیر داشته باشد، گفت: امام جماعت باید با مسائل جوانان آشنا باشد و حتی در یک رشته و فن مثلا هنر خوشنویسی و یا ورزشی موفق باشد و این تأثیر خوبی بر جوان خواهد داشت. نکته خیلی مهمتر مسئله تواضع است. اگر تواضع همراه با علم باشد مکملِ هم خواهند بود. تواضع هم نباید از روی جهل باشد. امام جماعت با سواد همراه با تواضع حتما تاثیر گذار خواهد بود.
عبداللهی اضافه کرد: محیط مسجد نیز مهم است. باید دقت نظر کافی بر این موضوع داشت. اگر قبلا محیط مسجد قابل قبول بود و با همین محیط می شد کار را پیش برد ولی در حال حاضر برای محیط مسجد باید تصمیمات خاصی گرفت اما به شرط حفظ اصولی که گفته شد. مثلا مسجد امروز باید یک نشانه و تبلیغاتی دائمی داشته باشد که نشان دهنده پویایی مسجد باشد حداقل فرقی بین یک خانه و ساختمان دشته باشد.
وی ادامه داد: باز بودن دائمی مسجد و یا افزایش ساعت دائر بودن مسجد از عوامل دیگر موفقیت یک مسجد است. این اقدام نوعی وابستگی و مهری در وجود فردی که از امکانات مسجد استفاده می کند نسبت به این مکان مقدس ایجاد می کند. از نظر روانشناسی کسی که به جایی رفت و آمد می کند خود به خود با آن مکان اُنس می گیرد. پس باز بودن مسجد و استفاده عموم مردم از این مکان از لحاظ روانشناسی و علوم تربیتی خیلی موثر است.
عبداللهی در ادامه اظهار کرد: حمایت از امام جماعت مغفول مانده است. نمی شود همه کارها را به امام جماعت واگذار کنیم و از تمام وقت خود و حتی خانواده بزند ولی حمایت نشود! و ماهانه مبلغ ناچیزی به او پرداخت شود تا فقط نان مصرفی خودش را تهیه کند!! و همه توقعات انقلابی بودن، نورانی بودن، عالم بودن و خوش اخلاقی را از او توقع داشته باشیم.
استاد حوزه درباره نظارت بر امام جماعت نیز نکاتی را ذکر کرد و بیان داشت: نظارت بر امام جماعت هم مهم است که باید دقت کرد. امام جماعت به نسبت امکانات باید فعالیت در خور قابل قبولی داشته باشد. باید کیفیت فعالیت امام جماعت تحت نظارت باشد تا بهترین عملکرد را داشته باشد.
عبداللهی در مورد ویژگی خادم مسجد هم گفت: خادم مسجد خیلی مهم است. خادم مسجد باید خودش اهل نماز و آدم متشرعی باشد. یک خادمی که مسائل و احکام دینی را رعایت نمی کند چه تعصبی به مسجد دارد. باید بداند که وقتی کاری برای مسجد انجام میدهد در حال جهاد فی سبیل الله است و باید به این خادم نیز رسیدگی شود. اصلا چه اشکالی دارد به وضعیت خادم رسیدگی بشود که زندگی خادم مسجد نیز کمی بهتر شود.
وی در پایان از ویژگی های هیئت امنای مسجد گفت و در این خصوص نیز پیشنهادی نیز به مسئولین رسیدگی به امور مساجد ارائه داد و گفت: هیئت امنای مسجد از اهمیت خاصی برخوردار است. پیشنهاد می کنم مرکز رسیدگی به امور مساجد سطح سواد هیئت امنا و خادمان محترم را بالا ببرد.
انتهای پیام
